Bioloxía-Xeoloxía

1. Infórmate sobre as propiedades do arroz dourado e explica os seus posibles beneficios para os  consumidores. O arroz dourado é unha variedade de arroz producida a través de enxeñería xenética. ❏ A principal función do arroz dourado é aportar beta caroteno, sustancia que o corpo  humano transforma en Vitamina A. ❏ Prevén e disminúe os  problemas visuais  ocasionados pola deficiencia de vitamina A. ❏ Mellora a saúde da pel e prevén algunhas  enfermidades da pel  que se orixinan por non  contar con una cantidad suficiente de vitamina A. ❏ Mellora o funcionamiento do  sistema inmunolóxico  e axuda a prevír enfermidades  infecciosas. ❏ Mellora o desenvolvemento dos  músculos e ósos , así como, o crecemento tanto en  talla  como en peso dos nenos e xóvenes. ❏ Aporta  fibra  á dieta nun porcentaxe similar ao arroz branco procesado. ❏ É fonte de aminoácidos esenciais,  minerais e vitamina B  nutrientes indispensables  para  os seres

1. Investiga en Internet como se obtiña a insulina ou a hormona de crecemento con anterioridade ao desenvolvemento da enxeñaría xenética. Compara ambos os dous procesos, e indica vantaxes e inconvenientes. A producción de insulina inicialmente obtíñase de animais: cans, porcos, vacas, peixes... Non obstante, actualmente obtíñanse da enxeñaría xenética. A insulina animal era obtida directamente do páncreas do animal. Ainda que a insulina, sobre todo de porco, era moi similar á humán non era idéntica e contiña algunhas impurezas. Isto provocaba rechazo e nalgúns casos alerxias. Coa enxeñería xenética conseguiuse que unha bacteria poda producir insulina. Esta insulina chámase insulina con ADN recombinante. VENTAXAS E INCONVINT ES A ventaxa desta insulina  "humana" é que é sinxelo manter a bacteria, pódense producir grandes cantidades en menor tempo que a de orixen animal e con costes menores. A compatibilidade da insulina é do 100%. Aínda que pode

1. Pensa cinco exemplos de productos útiles que poidan producirse por enxeñería xenética en microorganismos.  ❐ Queixo  ❐ Iogur  ❐ Chocolate  ❐ Batido  ❐ Viño 2. Infórmate en Internet sobre como se producen os antibióticos. Os antibióticos prodúcense grazas a fungos que se atopan na natureza. Hai tres métodos de produción: ❍ Fermentación: O microorganismo productor desenvólvese en grandes envases, que conteñen un medio de cultivo líquido. A concentración de oxíseno, a temperatura, o pH e os niveis de nutrientes deben ser óptimos dependendo do microorganismo productor, pois os antibióticos son metabólicos secundarios e o tamaño da poboación débese controlar moi coidadosamente para asegurarse de que a produción máxima está obtida antes de que as células morran. Unha vez que o proceso finalice, o antibiótico débese extraer e purificar. ❍ Semi-Sintéticos:  A produción semi-sintética de antibióticos é unha combinación de fermentación

1. Diferencia entre mutación cromosómica e xénica. Mutacións Cromosómicas: Afectan ao número ou estrutura dos cromosomas débense a erros durante a división celular ou na formación dos gametos. Producen graves consecuencias nos individuos que as posúen. Mutacións Xénicas : Son cambios na secuencia de nucleótidos do ADN, que afectan á estrutura dun xene e en consecuencia alteran a proteína codificada por este xene. 2. Que consecuencias pode ter unha substitución dunha única base, no ADN, na secuencia de aminoácidos dunha proteína? Cita tres casos distintos. Cando a partir dun xene que sufriu unha mutación se produce unha proteína, esta pode non ver afectada a súa estrutura, sufrir un cambio insignificante ou polo contrario, ter efectos desastrosos para a estrutura e función da devandita proteína. Nestes casos pódense producir alteracións importantes nas células e no individuo. Casos debido á sustitución dunha única base: ❏ Cambiar unha base

1. Que determina o código xenético? Que aminoácido corresponde ao triplete AAG? O código xenético ven determinado pola secuencia de nucleótidos do ADN. Ese aminoácido denomínase Lisina. 2. Indica a secuencia de ARNm complementaria á seguinte cadea molde de ADN: TGCATCCGTTAACCGA.                                                                                              ❐ ACGUAGGCAAUUGGCU 3. Diferencia entre transcrición e tradución. Quen intervén en cada proceso, a que moléculas dá lugar e onde se realizan? Transcrición: Síntese de ARNm, utilizando ADN como molde. Neste proceso interveñen as bases U, G, C E A do ARNm, e as bases A, C, G e T do ADN. Deste xeito cópiase a información xenética da cadea codificante do ADN na molécula de ARNm. Tradución: Síntese de proteínas, utilizando ARNm como molde. Este proceso realízase nos ribosomas, que se van desprazando ao longo da cadea de ARNm, lendo os tripletes e ensamblando os aminoácidos na

1. Explica por que as dúas cadeas de ADN se denominan complementarias e que importancia ten a complementariedade das bases. Denomínanse complementarias porque as bases de cada cadea aparéanse de forma complementaria:             ❍ Adenina con Tinima (A-T).        ❍ Citosina con Guanina (C-G). A complementariedade é o principio básico da replicación e trancrición do ADN. Este emparexamento de base complementaria permite ás células copiar información dunha xeración a outra e incluso atopar e reparar danos.  2. Unha das cadeas de ADN posúe a seguinte secuencia de bases: AAGCCATTG, escribe a secuencia de bases da cadea complementaria.                                                                                          ❐ TTCGGTAAC 3. Unha molécula de ADN posúe un 20% de citosina (C), indica cales serán as porcentaxes das outras tres bases nitroxenadas. Citosina → 20% Guanina → 20% Tinima   →  30% Adenina → 30% 4. Indica en que

O SISTEMA AB0 Os grupos sanguíneos son clasifcacións do sangue de acordo coas substancias presentes na superficie dos glóbulos vermellos e no plasma sanguíneo. Clasificación principal de grupos sanguíneos: ❍ Sistema AB0 ❍ Factor Rh Os antíxenos son substancias presentes na superficie das células que incluen, noutro indviduo, a fabricación de anticorpos e a resposta inmunitaria para neutralizar estes aníxenos. Os anticorpos son proteínas presentes no plasma sanguíneo e producidas polas células do sistema inmunitario. Sistema AB0 grupos: ❍ A ❍ B ❍ AB ❍ 0 Sistema Rh é unha proteína que se atopa na membrana dos glóbulos vermellos: ❍ As que o posúen: Rh + ❍ As que non o posúen Rh - Os alelos A e B son dominantes sobre o alelo 0 e codominantes entre si, e cada persoa posúe dous alelos para o xene dos grupos sanguíneos. Denomínase codominancia á expresión simultánea dos dous alelos. ÁRBORES XENEALÓXICAS As árbores xenealóxicas son represe

O SEXO DEPENDE DOS CROMOSOMAS X E Y Na especie humana o sexo de cada individuo vén determinado polos cromosomas sexuais. Na muller estes dous cromosomas son iguais: Xenotipo XX. No home os comosomas son distintos. Xenotipo XY. A probabilidade de nacer neno (XY) ou nena (XX) e do 50% en ambos casos. A IMPORTANCIA DO XENE SRY NA DETERMINACIÓN DO SEXO MASCULINO Cromosoma X contén maís información que o cromosoma Y. O cromosoma X posúe numerosos xenes que controlan caracteres hereditarios, son os caractres ligados ao sexo. O xene SRY é o responsable de que se desenvolvan no feto os órganos sexuais masculinos. Este xen activa a formación de testículos e a produción de testosterona. En ausencia do xene SRY o feto sería femenino ENFERMIDADES LIGADAS AO SEXO: A HEMOFILIA E O DALTONISMO A hemofilia é unha enfermidade debida a un alelo recesivo, carcterizado por causar un déficit de coagulación VIII ou IX. Estas persoas padecen hemorraxias e sangrados fe

A HERDANZA NA ESPECIE HUMANA Existen caracteres controlados por un só xene e outros máis complexos. A súa manifestación na descendencia dependerá de varios factores: ❍ Tipo de alelo responsable do caracter: dominante ou recesivo. ❍ Localización do xene nos cromosomas sexuais. ENFERMIDADES  HEREDITARIAS E XENÉTICAS As enfermidades hereditarias son as que se transmiten de pais a fillos a través dos xenes, por estar presentes nos gametos dos pais. As enfermidades xenéticas son todas as que se deben a cambios ou alteracións do ADN, pero que non necesariamente proveñen dos pais. ❍ Anomalías xénicas: alteracións nun único xene. ❍ Anomalías cromosómicas: están alteradas un número de cromosomas. ALBINISMO: UN EXEMPLO DE HERDANZA RECESIVA O albinismo é un trastorno causado por un alelo recesivo. Os individuos heterocigóticos son normais, pero son portadores da enfermidade. As persoas con este trastorno non producen o pigmento melanina. Este pigmeno é o r

PRIMEIRA LEI: O CRUZAMENTO ENTRE HOMOCIGÓTICOS PARA UN CARÁCTER  PRODUCE UNHA DESENDENCIA UNIFORME Cruzamento dun individuo homocigótico dominante (AA) cun homocigótico recesivo (aa) → descendencia F1 heterocigótica (Aa). ❏ Plantas AA portan alelo A. ❏ Plantas aa portan alelo a. Unión de ambos → Aa SEGUNDA LEI: O CRUZAMENTO DE HÍBRIDOS PARA UN SÓ CARÁCTER Híbridos Aa (F1) os alelos A e a sepáranse e  distribúense en diferentes gametos. Durante a fecundación xurden os seguintes xenotipos en F2: AA, Aa e aa. O fenotipo recesivo maniféstase na F2. TERCEIRA LEI: HERDANZA INDEPENDENTE DE DOUS CARACTERES Herdanza simultánea de dous caracteres. As plantas parentais posuían xenotipo AABB e aabb. Producen gametos AB e ab. Xeración F1 uniforme de plantas heterocigóticas para os dous caracteres (AaBb). Na F2 aparecen duas novas combinacións de fenotipos que non estaban presentes na xeración parental. Os alelos para distintos caracteres hér

XENES E CARACTERES HEREDITARIOS A xenética é a parte da bioloxía que etuda a herdanza dos caracteres, o comportamento dos xenes dentro das células e a súa transmisión de pais a fillos. Os xenes son fragmentos de ADN que conteñen a información xenética responsable de cada un dos caracteres hereditarios. Cada xene ten dúas alternativas, denominadas alelos, un en cada cromosoma homólogo. INDIVIDUOS HOMOCIGÓTICOS E HETEROCIGÓTICOS Os xenes e os alelos represéntanse con letras A ou a para un carácter. Cada individuo posee dous alelos para cada carácter, cando son iguais (AA ou aa) denomínanse homocigóicos; cando son distintos (Aa) heterocigóticos ou hibridos. Alelo dominante (A) ao que se manifesta no fenotipo dos individuos heterocigóticos (Aa). Alelo recesivo (a) ao que queda oculto nos heterocigóticos. XENOTIPO E FENOTIPO Denomínase xenotipo ao conxunto de xenes que posúe un individuo e que herdou dos seus pais. O conxunto de caracteres que manif

A CONTRIBUCIÓN DE MENDEL Á XENÉTICA Gregor Mendel descubriu en 1860 os principios que controlan a herdanza dos caracteres hereditarios. Observou caracteres das plantas do chícharo e estudou o seu comportamento en diferentes cruzamentos. AS CLAVES DOS EXPERIMENTOS DE MENDEL Procedemento científico: ❏Selección de sete caracteres da planta do chícharo, que se presentan en dúas formas posibles e                estudounas por separado. ❏Emprego de liñas puras que diferían nun ou varios caracteres. ❏ Estudo do comportamento de cada caracter ao longo de xeracións. A descendencia dunha xeración          de dúas liññas puras diferenciadas nun caracter denominábase híbrida e constituía a primeira                   xeración filial (F1). ❏ Cruce de híbridos de F1, dando lugar a segunda xeración filial (F2). OS EXPERIMENTOS DE MENDEL ❏ Cruzamento de liñas puras que diferían nun só caracter. Híbridos de F1 todos sementes amarelas. Repetiu o cruzamento de liña

1. Recomendarías un consello xenético previo ao embarazo a unha parella de portadores de fibrose cística (Aa)? A fibrose cística é unha enfermidade de herdanza recesiva. Si que recomendaría un consello xenético porque aínda que as posibilidades de transmitir a enfermidade son moi baixas, si que podería chegar a ter a enfermidade. 2. Explica coas túas palabras e dá algún exemplo da importancia do diagnóstico prenatal e do consello xenético. O diagnóstico prenatal podería eliminar as probabilidades de ter un fillo cunha enfermidade hereditaria grave. O primeiro bebé seleccionado xeneticamente ademáis de nacer san coas células do seu cordón umbilical. O consello xenético é unha gran medio para obter información sobre a enfermidade xenética en cuestión, poidendo previr a enfermidade ou incluso curala. 3. Como lle explicarías a unha persoa que é portadora dunha enfermidade hereditaria? As persoas portadoras dunha enfermidade teñen nos seus xenes esa enferm

1. Segundo os posibles xenotipos do sistema AB0: ❍ Podería unha parella do grupo AB ter fillos do grupo 0? E do grupo B? ❏ Unha parella do grupo sanguíneo A. podería ter un fillo do grupo 0? Cal sería o xenotipo dos pais? ❍ Unha parella do grupo AB non podría ter fillos do grupo 0, porque non teñen o alelo nos seus      xenes.      Si poderían ter un fillo do grupo B, porque os dous teñen o alelo B  e polo tanto o fillo podería ser      BB sen ter A no seus alelos. ❏ Unha parella do grupo A si podería ter un fillo do grupo 0.      Para que isto suceda, tanto a nai coma o pai teñen que ter un dos dous alelos do grupo 0. 2. Na árbore xenealóxica da enfermidade de Huntington cal sería o xenotipo de Cristina? O xenotipo de Cristina sería "aa". - Se Iñaki tivese 3 fillos, que probabilidades terían de desenvolver a enfermidade? Ningún tipo de probabilidade. - Que problemas clínicos desenvolven as persoas afectadas? Esta enfermidade pr